استحصال انرژی از سواحل ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی مناسب، از جمله دسترسی به دریای خزر در شمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب، امکان‌پذیری بالایی دارد.
به گزارش پارس فارس در گفتگو با دکتر علی بختیاری کارشناس فیزیک دریا و انرژی‌های تجدید پذیر، در رابطه با امکان تولید انرژی در سواحل ایران گفت:
استحصال انرژی از سواحل ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی مناسب، از جمله دسترسی به دریای خزر در شمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب، امکان‌پذیری بالایی دارد. روش‌های مختلفی برای استحصال انرژی از این مناطق وجود دارد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
۱. انرژی امواج (Wave Energy)
- توضیح: انرژی امواج از حرکت امواج دریا برای تولید برق استفاده می‌کند. این روش به ویژه در مناطقی با امواج قوی و پایدار مانند سواحل جنوبی ایران (خلیج فارس و دریای عمان) مناسب است.
- فناوری‌ها: دستگاه‌های شناور یا ثابت که انرژی جنبشی امواج را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کنند.
- چالش‌ها: هزینه‌های اولیه بالا و نیاز به فناوری پیشرفته.
۲. انرژی جزر و مد (Tidal Energy)
- توضیح: این روش از جریان‌های جزر و مدی برای تولید برق استفاده می‌کند. سواحل جنوبی ایران به دلیل اختلاف ارتفاع جزر و مدی می‌توانند برای این روش مناسب باشند.
- فناوری‌ها: توربین‌های زیرآبی یا سدهای جزر و مدی.
- چالش‌ها: نیاز به اختلاف ارتفاع قابل توجه جزر و مد و هزینه‌های بالای ساخت و نگهداری.
۳. انرژی باد فراساحلی (Offshore Wind Energy)
- توضیح: استفاده از توربین‌های بادی نصب‌شده در دریا برای تولید برق. سواحل شمالی و جنوبی ایران به دلیل وزش بادهای قوی می‌توانند برای این روش مناسب باشند.
- فناوری‌ها: توربین‌های بادی نصب‌شده روی پایه‌های ثابت یا شناور.
- چالش‌ها: هزینه‌های بالای نصب و نگهداری و تأثیرات زیست‌محیطی.
۴. انرژی گرمایی دریا (Ocean Thermal Energy Conversion – OTEC)
- توضیح: این روش از اختلاف دمای بین آب‌های سطحی و عمیق دریا برای تولید برق استفاده می‌کند. این روش در مناطق گرمسیری مانند خلیج فارس و دریای عمان قابل اجرا است.
- فناوری‌ها: سیستم‌های بسته یا باز که از اختلاف دما برای تولید انرژی استفاده می‌کنند.
- چالش‌ها: نیاز به اختلاف دمای قابل توجه و هزینه‌های بالای فناوری.
۵. انرژی جریان‌های دریایی (Marine Current Energy)
- توضیح: این روش از جریان‌های دائمی دریا برای تولید برق استفاده می‌کند. جریان‌های دریایی در خلیج فارس و دریای عمان می‌توانند برای این روش مناسب باشند.
- فناوری‌ها: توربین‌های زیرآبی مشابه توربین‌های بادی.
- چالش‌ها: نیاز به جریان‌های قوی و پایدار و هزینه‌های بالای نصب.
۶. انرژی زیست‌توده دریایی (Marine Biomass Energy)
- توضیح: استفاده از جلبک‌ها و سایر موجودات دریایی برای تولید زیست‌توده و تبدیل آن به انرژی. این روش می‌تواند در مناطق ساحلی ایران توسعه یابد.
- فناوری‌ها: کشت جلبک و تبدیل آن به سوخت‌های زیستی.
- چالش‌ها: نیاز به فناوری پیشرفته و مدیریت منابع.
۷. انرژی خورشیدی شناور (Floating Solar Power)
- توضیح: نصب پنل‌های خورشیدی روی سطح آب دریاچه‌ها یا دریاهای کم‌عمق. این روش می‌تواند در مناطق ساحلی ایران به ویژه در جنوب اجرا شود.
- فناوری‌ها: پنل‌های خورشیدی شناور.
- چالش‌ها: مقاومت در برابر شرایط محیطی و هزینه‌های نگهداری.
۸. انرژی نمک‌زدایی (Salinity Gradient Energy)
- توضیح: این روش از اختلاف غلظت نمک بین آب دریا و آب شیرین برای تولید انرژی استفاده می‌کند. این روش می‌تواند در مناطقی که رودخانه‌ها به دریا می‌ریزند، اجرا شود.
- فناوری‌ها: سیستم‌های فشار اسمزی یا الکترودیالیز معکوس.
- چالش‌ها: نیاز به فناوری پیشرفته و هزینه‌های بالای تحقیق و توسعه.
جمع‌بندی
سواحل ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی، پتانسیل بالایی برای استحصال انرژی از منابع مختلف دریایی دارند. با این حال، توسعه این روش‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری، تحقیقات بیشتر و توجه به مسائل زیست‌محیطی است. استفاده ترکیبی از این روش‌ها می‌تواند به افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد انرژی ایران کمک کند.